LED TL's op twee groepen schakelen met één schemerschakelaar

[Jonesjohn]

Beste mensen,

Ik ben bezig met het uitzoeken van verlichting in een stal, waar op dit moment nog iets van 30 jaar oude TL verlichting in hangt. Dat heeft ondertussen wel zijn beste tijd gehad en het kan tegenwoordig natuurlijk ook stukken zuiniger.

Er hangen 15 TL lampen in de stal en het is de bedoeling dat er weer 15 inkomen maar dan 18W LED TL armaturen.

De bedoeling is dat de verlichting automatisch aan gaat als het donker wordt, d.m.v. een schemerschakelaar. De verlichting is echter verdeeld over twee groepen en dit kan ook niet gemakkelijk anders zonder alle kabels te vervangen. Dit komt ook omdat er andere apparatuur op dezelfde kabels zit. (4 en 5 aderige YVMK) Alles op één groep wordt hierdoor een beetje krap en is niet handig.

Dus om de verlichting verdeelt over de twee groepen gelijk te schakelen dacht ik aan een relais. Keuze hierin is echter nogal extreem groot, dus weet niet zeker of de huidige wel een goede keuze is. Daarnaast vraag ik mij ook af of het schema zo klopt.

Ik ben mij bewust dat de schemerschakelaar zo zelf geen LED TL's schakelt maar dit laat doen door het relais. Gewoon omdat er toch een relais nodig is en zo komt de belasting niet op de schemerschakelaar maar op het relais. Eventueel zou dan ook nog een lichtere schemerschakelaar gebruikt kunnen worden. Qua prijs voor het relais maakt het niet zo veel uit als die één of twee kan schakelen, vandaar gewoon een dubbele.

Finder 11.31.0.024.0000 schemerschakelaar
Eltako R12-200 230VAC 2M relais

Is het schema zo goed en zijn de gekozen schemerschakelaar en relais goede keuzes?

 

[The headhunter]

Nee, dit is zo niet toegestaan.
Officieel moet elke groep zijn eigen relais krijgen.

A2 moet aan nul.
Er moet een fase op het vrijgekomen kontact van het schemerrelais.

 

[Jonesjohn]

Juist, maar dan zou dus de ene groep lampen ook door het relais kunnen worden geschakeld en de andere door de schemerschakelaar. Dan heb je ook niet twee groepen op één relais.

Zo klopt die dan wel? Of moet de bovenste lamp nog op contact 14 van de schemerschakelaar?

 

[The headhunter]

Contact 13 fase.
Contact 14 naar A1 en/of lampen.

 

[Jonesjohn]

Er is geen contact 13. Zou je het wat duidelijker willen uitleggen?

 

[The headhunter]

Sorry ik bedoel 11ipv 13.

 

[Jonesjohn]

Zo bedoel je?

Ziet er logisch uit, maar het idee van de fase op 11 aangesloten snap ik niet. Waarom is dat?

 

[The headhunter]

Omdat er een schakelaar zit tussen 11 en 14 je hebt anders dus geen spanning op de uitgang.

 

[XanderH]

Kijk nog eens goed naar je schema van 18:24. De bovenste lamp en de spoel van het relais krijgen nu de fase uit groep 2 en de nul uit groep 1...

Je moet vaste spanning zetten op contact 11 (of op 14, je mag beide contacten naar wens omwisselen) omdat dit een potentiaalvrij contact is. De schemerschakelaar doet niets meer dan de verbinding tussen 11 en 14 maken en verbreken. Net als een standaard lichtschakelaar eigenlijk. Daar moet natuurlijk een fasedraad en een schakeldraad op.

Ik zou ook een andere schemerschakelaar uitzoeken want die je hebt uitgekozen moet met 24V gevoed worden. Waar wil je dat vandaan halen? Ik mis een transformator in het schema.

No offence, maar als een foutloos schema tekenen te hoog gegrepen is dan vraag ik me af of je dit klusje wel zelf moet gaan klaren. Even los van de schema's, hoe ga je dit installatietechnisch maken? Waar wordt dat relais ingebouwd? Lopen de schakeldraden tot in de verdeelkast en bouw je het daar in? Of ben je van plan om dit geheel elders in de installatie te gaan knutselen?

Domweg twee schemerschakelaars kopen is niet veel duurder en maakt het wellicht wel veel simpeler.

 

[Jonesjohn]

Nu heb ik hem door, bedankt! :)

Dat wordt het zo als hierboven.

 

[Jonesjohn]

Kijk nog eens goed naar je schema van 18:24. De bovenste lamp en de spoel van het relais krijgen nu de fase uit groep 2 en de nul uit groep 1...

Ja zag al dat ik de verkeerde fase had gepakt, had het al aangepast hierboven.

Ik zou ook een andere schemerschakelaar uitzoeken want die je hebt uitgekozen moet met 24V gevoed worden. Waar wil je dat vandaan halen? Ik mis een transformator in het schema.

Ja zie dat ik de verkeerde had gepakt, moet 1.31.8.230.0000
zijn.

 

[Gerrit B]

Waarom niet simpel 2 schemerschakelaars?
Hoef je geen fratsen uit te halen met relais en waarschijnlijk sneller te monteren en ongeveer even duur.

 

[PE2AAB]

Zomaar even een vraagje tussendoor over dit topic; klopt onderstaande situatie volgens de NEN1010?
Ik heb er even doorheen gebladerd maar niet echt een antwoord kunnen vinden helaas.

P.S. ik heb het schema van TS even gebruikt en aangepast naar mijn situatie. Twee fasen, twee relais en één schemerschakelaar. (waarbij ik me besef dat ik eventueel het relais van de schemerschakelaar ook zou kunnen gebruiken voor het schakelen van de verlichtingsgroep aangesloten op fase 1 maar ik heb nu eenmaal de relais beschikbaar ;-))

 

[XanderH]

Ja, dit is conform NEN1010. Tenminste, ik neem aan dat deze componenten in de groepenkast worden geplaatst. Als je 2 groepen in een ander omhulsel bij elkaar wilt laten komen heb je nog wat meer dingen om rekening mee te houden.

 

[PE2AAB]

Ja inderdaad in een kleine 6 module groepenkast.

 

[XanderH]

In de groepenkast waar ook de automaten van die 2 groepen zitten, dus?

Of in een los kastje ergens anders? Je mag na de groepenkast niet zomaar 2 groepen in hetzelfde omhulsel brengen.

 

[PE2AAB]

Uh ja en nee. Ik bouw een ABB ledige kast tegen de overige twee kasten aan in de meterkast. Het wordt daarmee dus wel onderdeel van het geheel. En uiteraard codeer ik duidelijk.

 

[XanderH]

Prima, dat is in essentie één grote groepenkast.

Het wordt een ander verhaal als je dat kastje in de schuur hangt en daar kabels van 2 groepen in wilt voeren.

 

[PE2AAB]

Ja precies. Helder. Nee dat is niet de bedoeling. De hele handel komt bij elkaar in de meterkast en daar maak ik ook de twee relais en schemerschakelaar (in feite ook een relais) in.
Kastje is een standaard Hafonorm uitbreidingskast van 22cm die ik tegen de bestaande verdeler aanzet. De lampendraden komen ook van beide groepen in diezelfde verdeler uit. Die lopen dus door de kast heen naar de betreffende relais.

Goed om inderdaad in de gaten te houden. Dank voor de heldere tips!