Welke elektra(kabels) in tuin?

[JFW]

Ik vroeg me af welke kabel er doorgaans gebruikt wordt voor het aanleggen van elektra in de tuin?

Ik wil deze zomer een 6-tal spots in stapstenen aansluiten en ook twee lampen die in plantenbakken gemonteerd worden.
Alles wil ik op één schakeling hebben vanaf het schuurtje.

Nu komen de spots met een aansluitingssetje maar dit vermoed ik van dusdanig slechte/onvoldoende kwaliteit dat ik liever zelf materialen kies.

Qua kabel dacht ik aan YMVK-as 2x1.5mm2: zou ik dit nog in mantelbuis doen? hoe diep in de grond graaf je het 'liggende deel'?

En waar verbindingen/splitsingen worden gemaakt, volstaat dan een kabeldoos met IP67 keurmerk? En daarin lassen met die oranje 'W' klemmen en die inpakken inpakken met gelboxen van hetzelfde 'W' merk?

 

[Ronny]

Ja, YMVK-as gebruiken, maar als je toch bezig bent is een extra ader altijd handig (evt. later voor een stopcontact)
Diepte 60cm
Verbindingen met Wago klemmen is prima.
Gelboxen is ook prima, maar je kunt ook gietmoffen gebruiken.

 

[Kees]

Maar wel altijd 2 of 3 x 2,5 mm² gebruiken, want met 1,5 mm² mogen geen stopcontacten aangelsoten worden (althans niet in Nederland).

Zelf zou ik alle verbindingsboxjes bovengronds houden. Veel makkelijker zoeken als er iets niet goed werkt (bijv. een aardlekprobleem).

 

[JFW]

een extra ader altijd handig (evt. later voor een stopcontact)

Vind ik een handige tip maar zo'n grote tuin heb ik niet, +-8 meter diep, dat de stopcontacten in het schuurtje bereikbaar genoeg zijn.

maar je kunt ook gietmoffen gebruiken.

dit lijkt me t.o.v. gelboxen zo'n gekl**t

Zelf zou ik alle verbindingsboxjes bovengronds houden

mee eens dat dit handiger is, maar dit komt allemaal onder/nabij een open stuk grasveldje wat we aan gaan leggen, verder geen verstopplekken in de buurt. Eventueel alleen in de plantenbakken onder wat aarde maar dat wordt een grote kabelspaghetti naar elk lichtpunt dan voor alle afzonderlijke draden.

Hoe het zit trouwens met de litze van de -as kabel en die doorverbinden? Kun je deze gewoon afravelen en dan samentwisten en in een lasklem doen van die oranje W?

 

[Jackd]

Als het alleen voor spots is, dan is 12V een optie.
Zet anders de buitengroep maar vast op een eigen aardlekautomaat, want bijna zeker dat het een keer fout gaat.

Als het even kan geen verbindingen in de grond. Liever kabelspaghetti, hoewel dat erg meevalt met 6 spots.
Zo duur is een paar meter extra kabel niet en dat maakt het oplossen van problemen veel makkelijker.

 

[JFW]

Zet anders de buitengroep maar vast op een eigen aardlekautomaat,

De kabel naar de schuur is origineel vanaf de bouw afgetakt vanaf een stopcontact binnenshuis, wel de méést verre tegen de achtergevel aan. Deze groep is voor de gehele benedenverdieping qua woongedeelte, niet de keuken of gang o.i.d. Hier een apparte groep voor maken zal niet gaan zonder weer een hele verbouwing te ondergaan. Huis heeft ook geen kruipruimte helaas.

Een groepenkastje in de schuur plaatsen waar de kabel binnenkomt vanaf huis en daar een aardlekschakelaar plaatsen werkt niet toch? Meen daar ooit iets over te hebben gelezen en in mijn hoofd rijmt dat uberhaubt niet als de kabel is doorgelust vanaf een andere WCD en niet direct naar de meterkast gaat.

Dan dus per lichtpunt een kabel naar de schuur trekken en daar in één grote kabeldoos samen lassen op één lichtpunt?

Zo duur is een paar meter extra kabel niet en dat maakt het oplossen van problemen veel makkelijker.

Dat valt best tegen hoor...

Elke kabeldoos kost €10,- + 3 gelboxen á €5,- per stuk is €25,- per aftakking en dan had ik in mijn plan rekening gehouden met 4 punten (1 aftakking per 2 spots).

De lichpunten komen ongeveer 2 x 4 meter, 2 x 5 meter, 2 x 6 meter en 2 x 8 meter vanaf de schuur, in totaal dus ongeveer 50 meter lengte waarvan een rol al €120,- kost .En het moet allemaal ook nog eerst een stuk naar beneden de grond in en weer een stuk omhoog.

 

[Jackd]

Een extra aardlekschakelaar wordt dan lastig. Kan wel maar dan moet er waarschijnlijk een aparte kabel naar de groepenkast.

Iets van het 80,- extra?
Zou ik zelf zeker doen.

Met 12V komt er een transformator tussen waardoor er geen aardlek probleem meer in de spotjes kan ontstaan.
12V kabel is goedkoper.
Trafo en spots zijn wel duur.

ps. ik mag soms dit soort problemen oplossen. Als je dan niet weet waar de dozen onder grond precies zitten wordt het lastig. Ik zie dus problemen waarvan ik niet weet hoe vaak die in de praktijk voorkomen. Voor mijn gevoel heel vaak, maar als het goed gaat bellen ze me niet..

 

[JFW]

Als ik in een verbouwing zit zou ik het doen, maar nu is het onmogelijk zonder dat het binnnshuis in het zicht komt, dat ga ik beslist niet doen.

De groep waar de schuur op zit, zit binnenshuis niks speciaals op qua aparatuur wat niet uit mag vallen bij een lek naar aarde. Maar deze groep zit weer wel achter een aardlek waar bijv. ook de groep van de vriezer en koelkast op zitten, daar heb ik minder zin...

Eventueel de groep van de woonkamer/schuur/tuin vervangen voor een ALAMAT zodat deze dus los werkt in vergelijking met de andere groepen op de aardlekschakelaar?

 

[Kaajee]

Qua totale bekabeling, kun je niet doorlussen van het ene spotje naar het andere? Bij elk spotje een waterdichte lasdoos, daar komt je grondkabel in uit, lasklemmen, lamp kabels erin en de uitstaande grond kabel naar het volgende spotje. Scheelt waarschijnlijk in aantal meters grondkabel.

 

[JFW]

Dat was het plan al, maar elke
verbinding geeft het risico op aardfouten zoals andere (terecht) aangeven.

Kan ik mee leven, maar de andere groepen achter dezelfde ALS mogen niet spanningsloos komen te zitten…

 

[Jackd]

Of spotjes waar er in de spot ruimte is voor 2 kabels.

 

[Kees]

Dat was het plan al, maar elke verbinding geeft het risico op aardfouten zoals andere (terecht) aangeven.

Kan ik mee leven...

Dat zeg je nu, maar wanneer je lassen onder de grond gebruikt, eventueel in gietmoffen, dan ben je nog niet klaar als er ergens een aardlek zou ontstaan. Want dan moet alles open en alles los.

 

[Walker]

Kun je niet beter een laagspannings-systeem op 12V installeren?

 

[JFW]

Hoe zit het precies met 12V systeem dan?

De trafo zal dan ik schuur droog liggen, maar de verbindingen tussen lichtpunt en bekabel heeft altijd nog een overgang met kans op vocht, toch? Of gebruik je dan geen aarde en dus geen kans op (detectie van) lek naar aarde?

 

[Walker]

Het is idd minder gedoe. En geen kans op schokken van 203V

Geen minimale diepte van de kabel, je verbindt verschillende lampjes makkelijk aan elkaar met een splitter, je kunt die prikspotjes makkelijk verplaatsen als je plantjes gegroeid zijn en ergens een lampje bijzetten is zo gebeurd. Het is wel allemaal wat kwetsbaarder dan een degelijke, diepe grondkabel.

 

[JFW]

Heb een 12V-systeem gevonden en als ik zo op het eerste gezicht kijk is het niet eens veel duurder dan 230V systeem. Misschien zelfs iets goedkoper als ik het helemaal precies zou uitrekenen.

En het is letterlijk plug en play, niks te lassen o.i.d.

Is het dan nog wel aan te raden te kebaling in mantelbuizen te doen? Gezien de kwetsbaarheid ervan. En koppelstukken misschien toch wel in kabeldozen doen voor de zekerheid als het een stuk meer aan het oppervlakte ligt?

 

[Kees]

Ooit heb ik zo'n 12 V systeem in de tuin gehad. Was op zich uitstekend, alleen in die tijd werkte dat nog met gewone gloeilampjes en die bleven maar kapot gaan (en ze waren nogal duur). Daarom heb ik dat systeem al weer jaren geleden (na een tiental jaar in gebruik te zijn geweest) helemaal opgedoekt.

Het had vrij dikke aansluitsnoeren door de tuin heen, die ik voor een groot deel door grijze (slagvaste) 5/8 elektrapijp heb laten lopen, vooral daar waar veel gegraven werd om plantjes te vervangen (éénjaars perken) en onder tegels door. Voordeel daarvan was, dat ik bij het uiteindelijke verwijderen van de snoeren ze er zo uit kon trekken.

Nadeel is, dat de uiteinden toch gewoon door de 'blote' aarde moeten gaan, want die pijp is toch wel vrij stug. Had het hier en daar wel een beetje in vorm gebogen, maar zo'n pijp is dan behoorlijk eigenwijs en komt elke keer boven de aarde uit steken. Flexibel is dan misschien mooier, maar ook dat is niet echt soepel. Destijds was er (voor amateurs tenminste) geen flexibel te koop anders dan alleen wit. En dat moet je in geen geval hebben: witte pijp staat erg lelijk als het ergens boven de aarde uit komt. Let er dus op dat de mantelbuis die je neemt, donker gekleurd is.

Die lampjes waren trouwens bolletjes, met de steel eronder en dan een pen in de grond. Ik zal nooit vergeten, dat sommige lampjes niet meer werkten, dat ik ze open maakte en dat bleek dat ze vol met aarde zaten, tot in de fitting van de lampjes. Oorzaak? Mieren vonden die plekken erg aangenaam...

En koppelstukken misschien toch wel in kabeldozen doen voor de zekerheid als het een stuk meer aan het oppervlakte ligt?

Bij mij werden de kabels in de fittingen van de lampen doorverbonden, 1 snoer invoer en 1 snoer uitvoer. Moet je soms wat creatief mee omgaan hoe je een en ander wilt aanleggen, maar er zat geen enkele las in de aarde. Indien er wel koppelstukken bij zitten, zou ik inderdaad kleine kabeldoosjes gebruiken ter bescherming. Maar ik denk niet dat het persé hoeft want het is laagspanning.

 

[JFW]

Het systeem wat mijn aandacht trok betreft armaturen met ingebouwde LED (0,5 tot 1 WATT), dus geen vervangbare gloeilampjes.

Het gebruik van mantelbuis is voor mij niet vanwege het kunnen trekken van draden maar meer voor net iets meer bescherming ervan. Het zou dan ook gaan om inbouwbare armaturen, enkele op de grond in stapstenen en enkele opbouw op de zijkanten van plantenpakken. Dus in het zicht, of dicht aan het oppervlak komen de kabels/mantelbuizen sowieso al niet.

De armaturen hebben allemaal een uitgaand snoer waar losse draden uit komen, hierbij leveren ze bijpassende connectoren waar je de draadeinden in monteert en aan de andere kant ervan zit een stekkertje waardoor de hele set uitbreidbaar is met rechte- en T-koppelstukken. Alles zou IP67 betreffen.

 

[Kees]

Het systeem wat mijn aandacht trok betreft armaturen met ingebouwde LED (0,5 tot 1 WATT), dus geen vervangbare gloeilampjes.

Vervangbare gloeilampjes worden vanzelfsprekend al heel lang niet meer toegepast. Het is allemaal LED dat gebruikt wordt. En dat zal tegenwoordig inderdaad vaak vast ingebouwd zijn. Voordeel is wel dat die LED's een veel langere levensduur hebben dan gloeilampjes. Die hadden zo'n 1000 uur (als je geluk had het dubbele) en dat was zo voorbij als ze de hele avond (op een tijdklok + schemerschakelaar) brandden. Elk half jaar vervangen...

De armaturen hebben allemaal een uitgaand snoer waar losse draden uit komen, hierbij leveren ze bijpassende connectoren waar je de draadeinden in monteert en aan de andere kant ervan zit een stekkertje waardoor de hele set uitbreidbaar is met rechte- en T-koppelstukken. Alles zou IP67 betreffen.

Dat is gewoon heel anders dan wat ik destijds had en dus kan ik daar niet over oordelen. Volg de richtlijnen van de fabrikant bij het installeren ervan, zou ik zeggen. Misschien kun je op hun site alvast installatie-handleidingen downloaden om te weten te komen hoe zij een en ander bedoeld hebben.

IP67 is in elk geval 'dompel' waterdicht, dat is best wel betrouwbaar (denk ik). Zou je gewoon zonder extra bescherming mogen toepassen, maar iets eromheen beschermt ook extra tegen een schep of zo.

 

[Jackd]

Bij 12V zijn bij sommige merken de snoeren en koppelstukken best duur.
Ik heb zelf een tijdje terug ergens eigen kabel gebruikt en geen koppelstukken maar alles gesoldeerd. Elk lampje een eigen snoer naar de trafo in een schuur.
Veel meter kabel, maar zo konden we spelen met welke lampen aangingen.
Dit was voor de opkomst van slimme lampen. (die er ook op 12V zijn)

Trafo hoeft ook niet van het merk te zijn, als er maar genoeg stroom geleverd wordt. We hadden nog wat liggen en hebben meerdere trafo's met klik-aan-klik-uit gecombineerd zodat het vanuit huis met een afstandsbediening aan/uit kan.
Bijvoorbeeld alleen de boomspots of met kerst juist niet omdat er dan kerstverlichting hangt.