28mm koperen buis buigen met een hele flauwe bocht

[Ralphe]

Is er een manier waarop je een 28mm koperen buis kunt buigen met een hele flauwe bocht, over een afstand van zo'n 1 tot anderhalve meter? Liefst zonder verder buiggereedschap te gebruiken want dat heb ik niet. Verder geldt dat hoe flauwer de bocht is, hoe beter voor de doorstroming.

Misschien met behulp van een mal o.i.d.? Een stuk hout gezaagd in de vorm van een cirkel?

 

[Krunnie]

Je kunt voor relatief weinig geld een buigijzer huren bij een verhuurbedrijf

Een met een buigijzer gebogen bocht gedraagt zich qua weerstand niet als een 90 graden knie. Ik denk dat je het effect op de weerstand van een goed gebogen bocht hogelijk overschat.

Als leidingweerstand echt een kritisch gegegeven in je ontwerp is, ga dan voor een buis één slag groter in diameter over de volledige lengte. Dat helpt veel meer dan je concentreren op één bocht.

 

[Ronny]

Als je geen buigijzer hebt dan kun je de buis vullen met zand en deze dan met de hand buigen.
(als je sterk genoeg bent :-))

 

[Ralphe]

Hoe flauwer de bocht, hoe minder weerstand natuurlijk. Een "normale" gebogen bocht met een straal van 3, 4 keer de diameter is natuurlijk al wel iets beter dan een knie. Met een bocht in een grote cirkel over anderhalve meter is het nog ietsjepietsje beter. Maar alle beetjes helpen (het gaat om een bovenverdieping en ik wil voorkomen dat ik een hydrofoor of drukverhoger nodig heb).

Maar dat punt daargelaten gaat het me er eigenlijk vooral om dat ik het zelf wil doen zonder extra gereedschap te moeten huren voor één bochtje. Met zand vullen, dat is wel een heel creatieve oplossing! Ik houd het in gedachten als mogelijkheid, bedankt!

Nog meer ideeën misschien?

Kan ik ook een buigveer gebruiken, of is dat alleen voor meerlagenbuis bedoeld? (Ik heb er wel een paar in verschillende maten.)

 

[Krunnie]

Je bent bezig de verkeerde zaken te optimaliseren. 3 meter waterkolom als je één verdieping omhoog gaat geeft je een drukval van 0,30 bar. Een 90 graden bocht in een koperbuis van 28 uitwendig heeft een equivalente lengte van pak-em-beet 70 centimeter buis. Dat geeft volgens deze tabel uit het waterwerkblad een drukval bij 30 liter per minuut van 0,36 kPa, wat overeenkomt met 0,0036 bar.

En 30 liter per minuut is een hele berg water. Dan gaat er bijna 2 kuub per uur over je watermeter. Bij lagere debieten is de drukval nog veel lager.

Huur voor een paar euro zo'n buigijzer en ga niet met zand in de buis zitten klooien dat je later misschien terugvindt in je thermostatische douchekraan. De kosten van reparatie van zo'n kraan zijn veel hoger.

 

[Ralphe]

Bedankt voor je reactie. Zoals ik zei helpt het maar een héél klein beetje, dat snap ik ook wel. Zelfs als je honderd van die bochten hebt en je maakt ze flauwer heeft het bij deze maat, 28mm, weinig effect. Dat ik 28mm gebruik is natuurlijk al een grote verbetering. Ga je je knietjes ruimer maken bij 15mm, dan is dat een heel ander verhaal.

Maar goed, het ging me er dus meer om (of dus eigenlijk alleen maar om) dat ik een buigijzer moet huren. De kosten daarvoor zijn laag, maar de verhuur zit niet om de hoek en het kost een hoop tijd voor één bochtje. Je kunt ook laten verzenden maar dat is dan weer wel duur en meer gedoe. Een loodgieter laten komen met een buigtang heb ik ook geen zin in.

Dus vullen met zand vind ik echt een goede optie! Ik denk dat ik het ga proberen. Achtergebleven zand in de leiding lijkt me geen probleem en anders neem ik het denk ik wel voor lief. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat er ook maar één zandkorrel overblijft als ik er eerst een honderd liter water onder druk doorheen spoel.

Zoals @Ronny zegt moet je hier alleen wel sterk voor zijn, dus misschien kan ik iets verzinnen met katrollen of zo. Of misschien op een bol oppervlak leggen en er aan beide uiteinden gewicht op leggen? Meer ideeën uiteraard welkom.

 

[Ronny]

Koper buigen in niet zo'n probleem, maar ik ben natuurlijk ook heel sterk :-).
Met zand vullen lijkt wat vreemd maar ik heb dat lang geleden ooit geleerd van een hele oude rot
in het vak toen ik als electronica techneut bij een installateur kwam werken.
Ze deden dat vaker bij uitlopen van een waterkraan als deze niet helemaal goed uitkwam bij de wasbak.

 

[Jackd]

Vullen met zand: moet de buis dan net als met water/ijs/olie vulling aan beide kanten afgesloten zijn?

Ralphe: Waar haal je je materialen? Hebben ze daar geen buigijzer dat je even mag gebruiken?
Als het maar één bocht is dan kan je die ook daar buigen.

 

[wgb]

Met zandvullen werkt perfect. Goed vullen en aanstampen en de uiteinden van de buis dicht maken het zand moet als het ware een staaf worden en blijven. Verhitten zal ook wel helpen omdat dan het koper iets elasticher wordt.
Maar het is nogal vaag wat voor bocht of radius moet worden gemaakt.

 

[Kluskoppel]

Is kunststof meerlagenbuis geen optie? Er vanuitgaande dat er drinkwater/CV-water doorheen moet gaan stromen, je bent daar nogal vaag over namelijk ;-)

 

[Peter]

En hoeveel graden moet de bocht worden.
Als het heel flauw is kun je dat over die lengte ook wel zo met de hand buigen, zonder dat de buis knikt.
Je knie er tegen aan , en buigen.

 

[Ralphe]

Bedankt voor de nieuwe inzichten en vragen. Hier de antwoorden:

- De bocht moet ongeveer 45 graden worden (maximaal, waarschijnlijk wat minder).
- Het kan niet met meerlagenbuis want ik verwerk het in de muur en ik heb geen perstang (zelfde probleem met huren e.d. van zo'n ding). Het wordt solderen dus. Ik kan natuurlijk ook doorzagen en er een 45-graden soldeerknie tussen zetten, maar als het niet hoeft is dat mooi.
- Ik koop de materialen online dus het is geen optie om te vragen een tang te lenen. Ik heb momenteel ook even niet de beschikking over een auto dus dat maakt dit soort dingen ook iets minder makkelijk.

Zou 45 graden ook kunnen zonder vullen met zand zoals @Peter zegt? Niet eens op één plek buigen dan, maar voorzichting en langzaam buigen langs de gehele anderhalve meter? Dus zoals @Wgb zegt verhitten en dan met ovenwanten (en ovenknieën?) creatief aan de slag? :-)

En als ik toch met zand aan de slag ga, wat voor zand moet ik dan nemen?

 

[Rola]

Koper kan je toch uitgloeien zodat deze goed buigbaar wordt. Wel oppassen dat je geen deuken krijgt bij het buigen.
Of is uitgloeien niet meer toegestaan?

 

[Krunnie]

Met uitgloeien krijg je in feite een wicu buis. Is dat geen alternatief? Die kun je met de hand gemakkelijk in flauwe bochten buigen.

 

[Ralphe]

Geen idee of dat zomaar kan en mag. Je moet er in ieder geval een behoorlijke brander voor hebben met 28 mm. Maar als ik het een beetje verhit (niet zoveel dat het gaat gloeien) dan helpt dat toch ook al met het buigen? Bovendien blijft het koper dan goed hard en stevig. Van uitgloeien wordt het helemaal zacht, zoals @Rola zegt. Je hebt dan inderdaad eigenlijk Wicu (wat ook eigenlijk de merknaam is voor uitgegloeid koper volgens mij). Dat lijkt me niet zo handig met 28 mm.

 

[Krunnie]

Wico 28 mm wordt gewoon verkocht, dus er zijn kennelijk toepassingen voor. Het heeft ook Gastec QA en KIWA keur dus zowel voor gas als drinkwater geschikt.

 

[De Bob]

Ts.
Je zegt het zelf al, hou het simpel en zaag de straal uit een plaat hout, en trek daar de buis gevuld met zand rustig omheen.
Houd rekening met de "terug vering"

 

[Ralphe]

Bedankt allemaal. Ik ga het een en ander proberen. Genoeg ideeën nu: gewoon met spierkracht uit de hand (en de knie) proberen te buigen, beetje verhitten, met zand vullen, en om een mal heen trekken. Of een combinatie daarvan.

Ik zal nog even laten weten of het gelukt is.

Over die zandoptie trouwens: maakt het nog uit wat voor soort zand? Droog, nat, grof, fijn?

 

[wgb]

Droog en fijn. Goed verdichten door trillen en stampen.

 

[The headhunter]

Bij drinkwater is hygiëne ook van belang.